در نظام حقوقی ما، ازدواج به دو نوع تقسیم می شود: ازدواج دائم و ازدواج موقت. هر یک از این دو قوانین و احکام مربوط به خود را دارند. یکی از مسائلی که در مورد ازدواج موقت وجود دارد، بخشیدن مدت صیغه یا بخشیدن مدت باقی مانده صیغه است که در این مطلب می خواهیم در مورد آن صحبت کنیم.
با گروه وکلای آسا همراه باشید.
فهرست
عقد موقت چیست؟
مواد 1075 الی 1077 قانون مدنی به طور خاص به موضوع ازدواج موقت پرداخته است.
ماده 1075 قانون مدنی در بیان تعریف ازدواج موقت بیان می کند: ” نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد.”
به قدری قید کردن میزان مدت در این ازدواج مهم بوده است، که در صورتی که میزان قید نشود، ازدواج باطل است.
ولی هر گاه اختلاف باشد که منظور طرفین از ازدواج دائم بوده است و یا موقت، اصل بر آن است که ازدواج دائم بوده است.
بذل مدت چیست؟
در حقیقت بذل یا بخشش مدت، بخشیدن مدت زمانی است که از عقد موقت باقی مانده است.
معمولا بذل مدت به عنوان روشی برای پایان دادن به ازدواج موقت محسوب می شود. بدین ترتیب در صورتی که مرد بخواهد ازدواج موقت خود را خاتمه دهد، می تواند با بخشش زمان باقی مانده از پایان زمان ازدواج موقت، عقد را باطل کند.
پس از بذل یا بخشش مدت، عقد موقت باطل می شود و زن و مرد آزاد می شوند.
با توجه به اینکه در عقد موقت تعیین کردن زمان عقد الزامی است و بدون تعیین زمان دقیق عقد، می توان آن را مشروع و قانونی دانست، به همین خاطر برای فسخ عقد موقت باید مرد زمان باقی مانده را ببخشد و در غیر این صورت باید تا پایان زمان عقد موقت صبر کند تا بتواند از زوجه جدا شود.
بخشیدن مدت صیغه موقت :
ازدواج موقت از راه های زیر منحل می شود:
- فوت هر یک از زن و مرد
- فسخ ازدواج
- بخشش مدت یا بذل مدت
بذل در لغت به معنای بخشش و عطا است.
گفتیم که ازدواج موقت برای مدت مشخص و محدودی واقع می شود؛
مثلا شش ماه. تصور کنید بعد از گذشت دو ماه، طرفین دیگر نخواهند با یکدیگر ادامه دهند. در این صورت مرد باید چهار ماه باقی مانده را به زن ببخشد.
در ازدواج موقت طلاق وجود ندارد. به جای طلاق از بذل مدت استفاده می شود. بذل مدت از حقوق مرد است و مرد باید برای بخشیدن باقی مدت به زن اقدام کند.
مطلب پیشنهادی: حقوق و تکالیف زوجین در ازدواج موقت
ماهیت بذل مدت صیغه چیست؟
همان طور که گفتیم بذل مدت از حقوق مرد در ازدواج موقت است.
یعنی تنها با اراده ی مرد انجام می شود و نیازی به رضایت زن ندارد. بذل مدت یک عمل حقوقی یک جانبه است. بنابراین می توان آن را یک ایقاع دانست. بذل مدت با طلاق متفاوت است.
یرای انجام طلاق ما نیازمند رعایت تشریفات خاص هستیم؛ مانند: صیغه ی مشخص، حضور دو شاهد مرد، پاکی زن و … . اما بذل مدت این شرایط رعایت نمی شود و در هر زمان و مکانی می توان برای بذل مدت اقدام کرد.
آیا می توان مرد را ملزم به بذل مدت صیغه کرد؟
در نظر بگیرید زن و مردی برای مدت 6 ماه به عقد موقت هم درآمده اند. حال دو ماه گذشته و زن خواهان جدایی از مرد است و دیگر نمی خواهد با او ادامه دهد.
چنانچه مرد همچنان بر ادامه‌ی ازدواج اصرار دارد و راضی به بخشش باقی مدت نیست. در این شرایط تکلیف زن چیست؟
زن می تواند با تقدیم دادخواستی به دادگاه خانواده تقاضای الزام مرد به بذل مدت را بنماید.
به این ترتیب زن باید عسر و حرج خود را در دادگاه ثابت نماید.
قاضی در صورتی که عسر و حرج زن را احراز کند، مرد را ملزم به بذل مدت می کند.
مصادیق عسر و حرج برای الزام مرد به بخشیدن مدت عبارتند از:
- مرد در طول یک سال، بدون عذر موجه به مدت 6 ماه متوالی یا نه ماه متناوب، زندگی خانوادگی را ترک کرده باشد.
- شوهر به مشروبات الکلی یا مواد مخدر اعتیاد داشته باشد و اعتیاد او به اساس زندگی مشترک خلل وارد نماید. در صورتی که مرد از ترک اعتیاد خودداری کند یا نتوان او را مجبور به ترک کرد و یا به تعهد خود مبنی بر ترک اعتیاد عمل نکند، زن می تواند از او طلاق بگیرد.
- محکومیت قطعی شوهر به حبس 5 سال یا بیشتر
- ضرب و شتم زن توسط شوهر یا هر نوع سوء رفتار مداوم مرد که با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد.
- شوهر به بیماری صعب العلاج روانی یا جسمی مبتلا باشد و بیماری او زندگی مشترک را مختل کند.
توصیه: در مواردی که مدت ازدواج موقت طولانی است، بهتر است از مرد وکالت در بذل مدت صیغه بگیرید.
به این ترتیب برای جدایی و پایان ازدواج دچار مشکل نشده و خودتان می توانید از طرف شوهر برای بذل مدت اقدام کنید.
بخشیدن مدت عقد موقت با پیامک:
آیا بذل مدت با پیامک امکان پذیر است؟
گفتیم بذل مدت تشریفات خاصی ندارد و در هر زمان و مکانی و به هر طریقی می تواند انجام شود.
اما مرد باید قصد خود به بذل مدت را واضح بیان کند.
ممکن است این بیان در پیامک انجام شود که از نظر علماء اشکالی ندارد. البته برخی مراجع عقیده دارند که عقد در صورتی با پیامک پایان می یابد که مرد مدت را به زن بخشیده باشد و با پیامک این موضوع را به اطلاع او برساند.
از نظر اعتبار این پیامک ها نزد دادگاه باید بگوییم که پیامک برای دادگاه دلیل محسوب نمی شود و صرفا در جایگاه یک اماره کاربرد دارد.
به شما توصیه می کنم که جهت بذل مدت بین خودتان یک توافق نامه تنظیم کنید و تکلیف همه ی مسائل از جمله مهریه در آن مشخص نمایید.
این توافق نامه را هر دو امضاء کرده و اثر انگشت بزنید.
مطلب پیشنهادی: آیا پیامک سند است؟
عده بخشیدن مدت عقد موقت:
بعد از انحلال ازدواج به هر شکل و سببی، زن تا مدتی نمی تواند با مرد دیگری ازدواج کند.
این مدت عده نام دارد. ماده ی 1150 قانون مدنی، عده را مدت زمانی دانسته است که تا انقضای آن زن نمی تواند شوهر دیگری اختیار کند.
با توجه به ماده ی 1152 قانون مدنی، عده ی بذل مدت ازدواج موقت دو طُهر است. طُهر در لغت به معنای پاک شدن است.
در اصطلاح حقوقی نیز به معنای پاکی زن از عادت ماهانه و مدتی است که بین دو عادت ماهانه قرار می گیرد. اگر زن باردار باشد باید تا زمان زایمان عده نگه دارد.
در صورتی که زن به اقتضاء سن خود عادت ماهانه نبیند، باید 45 روز عده نگه دارد.
بخشیدن مدت عده :
آیا مرد می تواند مدت عده را به زن ببخشد؟
خیر چنین چیزی نه در ازدواج موقت و نه در ازدواج دائم، امکان ندارد.
اثبات بذل مدت در صیغه چه گونه ممکن است؟
امکان دارد که شرایطی برای مرد پیش بیاید که به واسطه ی این شرایط نتواند به زندگی با زن موقت خود ادامه دهد؛ در این صورت مرد به دلیل بروز این شرایط تصمیم به بذل مدت عقد موقت می گیرد.
بذل مدت در عقد موقت تشریفات بخصوصی ندارد و با اراده مرد صورت می پذیرد.
- بذل می تواند از روش های زیر صورت گیرد:
- بذل مدت از طریق پیامک یا تلفن
- بذل مدت از طریق ارسال اظهارنامه
- بذل مدت به صورت شفاها یا کتبا
- بذل مدت در حضور شاهد و یا بدون حضور شاهد و فی مابین زوجین
جهت مشاوره با وکیل خانواده با ما تماس بگیرید.22350512
دیدگاهتان را بنویسید