بروزرسانی: ۲۲ام آذر, ۱۴۰۲
asa-frame-blog-016

اجرت المثل ایام زوجیت

اجرت المثل ایام زوجیت

اجرت المثل ایام زوجیت از جمله حقوق مالی زوجه است که پرداخت آن در زمان طلاق، در شرع مقدس و قوانین موضوع ایران پیش بینی شده است.

گرفتن دستمزد در ایام زندگی مشترک، پولی است که زن مانند دستمزد برای انجام کارهایی که در منزل شوهر و بدون قصد تبرع (رایگان) و به دستور زوج انجام داده است. مانند آشپزی، نگهداری از فرزندان، …

در واقع اجرت المثل از جمله حقوق مالی زوجه مانند مهریه و نفقه می باشد که شوهر ملزم به پرداخت آن است.

زن در چه صورت مستحق دریافت اجرت المثل است؟

طبق تبصره ماده 336 قانون مدنی در صورت وجود مجموع این شرایط شخص مستحق دریافت اجرت المثل ایام زوجیت خواهد بود:

  1. زوجه اموری را که انجام می دهد باید به دستور زوج باشد.
  2. زوجه رایگان آن امور را انجام نداده باشد، یعنی قصد تبرع نداشته باشد.
  3. اموری را که زوجه انجام می دهد شرعاً به عهده ی او نباشد، یعنی مشمول موارد تمکین عام و خاص نباشد.
  4. عرفاً در جامعه برای انجام این امور اجرت در نظر گرفته شود.

آیا به زن ناشزه اجرت المثل تعلق می گیرد؟

اگر زن از ایفای وظایف زناشویی در مقابل شوهرش خودداری کند، ناشزه محسوب می شود. با توجه به اصلاح مقررات مربوط به طلاق در چنین شرایطی اجرت المثل به زوجه تعلق خواهد گرفت. حتی اگر مرد حکم الزام به تکمین زوجه را نیز اخذ کرده باشد. البته بهتر است با وکیل متخصص دعاوی خانواده برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص مشورت کنید تا از اقدامات اشتباه جلوگیری شود.

زن چگونه می توان اجرت المثل ایام زوجیت را مطالبه نماید؟

دادگاه زمان صدور حکم طلاق و بعد از طرح دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق به درخواست زوج) بعد از احراز شرایط لازم برای مطالبه اجرت المثل، موضوع را برای تعیین میزان اجرت المثل به کارشناس ارجاع می دهد.

کارشناس نیز با در نظر گرفتن مواردی مثل مدت زمان زندگی مشترک، سن زوجه، اشتغال زوجه و … به تعیین میزان اجرت المثل زندگی مشترک می پردازد.

پس از اظهار نظر کارشناس نظر او به طرفین ابلاغ می گردد و طرفین حق اعتراض خواهند داشت. در نهایت دادگاه با توجه به نظر کارشناس یا کارشناسان حکم صادر می نماید.

حکم صادره قابل تجدیدنظرخواهی می باشد و در صورت غیابی بودن قابل واخواهی است.

"</p

اگر متقاضی طلاق زوجه باشد، اجرت المثل ایام زوجیت به ایشان تعلق میگیرد؟

مطابق با نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه مورخ 1392/02/15، اگر متقاضی طلاق زوجه باشد، لیکن این  تقاضا به خاطر سوء رفتار، سوءمعاشرت و تخلف زوج از شروط مندرج در عقدنامه باشد. به طوری که زوجه نتواند زندگی مشترک متعارف را ادامه دهد و مجبور باشد برای رهایی از گرفتاری و بدبختی بیشتر تقاضای طلاق نماید.

طبق ماده 29 قانون حمایت از خانواده حق اجرت بر اساس تبصره ماده 336 قانون مدنی و نحله با توجه به بند 8 ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب 91 ناظر بر بند ب و تبصره 6 قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 71 تعیین می گردد و تعیین آنها ربطی به نحوه رفتار زوجه و نحوه درخواست اعم از اینکه از طرف زوجه باشد و یا زوج، ندارد.

رد درخواست دستمزد ایام زندگی مشترک

در برخی موارد ممکن است دادخواست مطالبه دستمزد ایام زندگی مشترک، از سوی دادگاه پذیرفته نشود. یا از نظر دادگاه اجرت المثل به زوجه تعلق نگیرد. بنابراین لازم است قبل از هر اقدامی با وکیل خانواده مشورت کنید تا از تضییع حقوقتان جلوگیری شود.

در ذیل یک نمونه رأی که در آن درخواست اجرت المثل در روزهای زندگی مشترک توسط دادگاه رد شده، ذکر می شود:

دعوی خانم م.م به طرفیت همسرش آقای م.ط مبنی بر مطالبه اجرت المثل ایام زندگی مشترک وارد نیست. زیرا مطابق تبصره الحاقی به ماده 336 قانون مدنی از جمله شرایط مطالبه اجرت المثل این است که زوجه به قصد دریافت دستمزد و با دستور شوهر امور خانه را انجام دهد. در حالی که مطابق عرف حاکم بر خانواده های ایرانی اساساً زن تبرعاً امور خانه‌داری از قبیل شوهرداری و نگهداری بچه و غیره را انجام می‌دهد و هیچگاه قصدی برای دریافت دستمزد نداشت. وگرنه در طول زندگی مشترک آن را مطالبه می‌کرد و زوجه دلیلی بر اثبات خلاف آن، من جمله دستور زوج به انجام امور ارائه ننموده است.

بنا به مراتب فوق، دعوی خواهان وارد نیست. به استناد ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی و مفهوم مخالف تبصره الحاقی به ماده 336 قانون مدنی حکم به رد دعوای وی صادر میگردد. رأی صادره حضوری و ظرف مهلت 20 روز قابل تجدیدنظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران است.

پاسخ به چند سوال:

  • آیا امکان مطالبه‌ی اجرت المثل قبل از طلاق امکان پذیر است؟

طبق نظریه مشورتی به شماره ۷/۹۳/۲۳۷۳ مورخ ۲۹/ ۱/ ۱۳۹۳ زوجه می‌تواند مستقیما و بدون اینکه زوج تقاضای طلاق کرده باشد مستندا به تبصره الحاقی در سال ۱۳۸۵ ماده ۲۳۶ قانون مدنی و بند ۷ ماده ۴ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ با تقدیم دادخواست به دادگاه دستمزد ایام زندگی مشترک، خود را مطالبه کند.

  • مرجع صالح برای طرح دعوای مطالبه اجرت المثل، کدام دادگاه است؟

با توجه به نظریه مشورتی ۷/۹۵/۸۴ مورخ ۹۵/۱/۲۴ بنابر بند ج ماده ۹ قانون شورای حل اختلاف مصوب سال ۱۳۹۴ دعاوی خانواده راجع به جهیزیه ، مهریه ، نفقه تا نصاب مقرر در بند الف در صورتی که مشمول ماده ۲۹ قانون حمایت مصوب ۱۳۹۱ نباشد در صلاحیت شورای حل اختلاف است. اما اجرت المثل در این ماده ذکر نشده است. بنابراین این دعاوی در صلاحیت دادگاه خانواده محل اقامت خوانده است.

  • آیا امکان مطالبه اجرت المثل بعد از فوت شوهر وجود دارد؟

با توجه به تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی و ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده منعی برای مطالبه اجرت المثل بعد از فوت زوج وجود ندارد.

تماس با ما

021-23350512

021-26766919

دیدگاهتان را بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *