یکی از جرائم رایج و البته مهم جرم جعل است. جعل پاسپورت و گذرنامه نیز از این امر استثنا نیست.
اهمیت این جرم از این جهت است که اعتبار اسناد را در کشور به خطر می اندازد. یکی از اسنادی که معمولا مورد جعل قرار می گیرد، پاسپورت یا گذرنامه است.
در این مطلب می خواهیم به موضوع جعل پاسپورت ( گذرنامه ) و مجازات آن بپردازیم.
با گروه وکلای آسا همراه باشید.
فهرست
پاسپورت یا گذرنامه چیست؟
پاسپورت مدرک مجوزی است که دولت برای خروج از مرزهای کشور و بازگشت به کشور برای اتباع خود صادر می کند.
پاسپورت از جمله مدارک شناسایی است که توسط هر دولت برای اتباع آن دولت صادر می شود.
با توجه به اینکه پاسپورت توسط مقام صلاحیتدار و مطابق قانون صادر می شود، یک سند رسمی محسوب می شود.
این سند رسمی خرید و فروش نمی شود. پس هر گاه از فروش پاسپورت صحبتی شنیدید بدانید که پاسپورت یا سرقتی است یا جعلی.
تعریف جعل:
واژه جعل در فرهنگ نامه دهخدا به ساختن، قرار دادن، وضع کردن، از حالتی به حالت دیگر درآوردن، آفریدن و … تعریف شده است.
تعریف حقوقی جعل و تزویر عبارت است از قلب متقلّبانه حقیقت در یک سند یا نوشته به زیان دیگری به یکی از راههایی که در ماده 523 قانون تعزیرات مجازات اسلامی ذکر شده است.
تعریف دیگری نیز از جرم جعل ارائه شده که عبارت است از ساختن یا تغییر دادن آگاهانه نوشته یا سایر موارد مذکور در ماده 523 قانون تعزیرات به قصد معرفی آنها به عنوان اصل برای استفاده خود و یا دیگری.
بر اساس تعریف اول صرف تغییر در سند را برای اثبات جرم کافی است در حالی که بر اساس تعریف دوم قصد شخص برای معرفی سند مجعول به جای سند اصلی نیز ملاک می باشد.
برای مطالعه ی بیشتر به مطلب جعل در سایت ما مراجعه نمایید.
ارکان جرم جعل چیست؟
بر اساس قانون مجازات اسلامی، برای اینکه فعل انسانی جرم تلقی شود در وهله اول باید قانونگذار آن فعل را جرم شناخته و مجازاتی برای آن تعیین نموده باشد (رکن قانونی)، در وهله دوم عمل و یا ترک عملی که جرم انگاری شده است به مرحله فعلیت برسد و در واقع شخص آن عمل را انجام دهد (رکن مادی) و در وهله سوم شخص آن عمل را با علم و اختیار انجام دهد (رکن معنوی یا روانی).
بر مبنای فوق ارکان جرم به 3 دسته: 1- رکن قانونی 2- رکن مادی 3- رکن معنوی (روانی) تقسیم می شوند که در ذیل به هر کدام جداگانه می پردازیم.
1) رکن قانونی جرم جعل:
رکن قانونی جرم جعل در مواد 523 الی 542 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات آمده است.
مجازات قانونی جرم جعل با توجه به نحوه ارتکاب آن متفاوت است. رکن قانونی جعل پاسپورت مواد 532 و 533 قانون مجازات اسلامی است.
2) رکن مادی جرم جعل:
مصادیق رکن مادی جرم جعل در ماده 523 قانون مجازات اسلامی ذکر شده است که عبارتست از : ساختن نوشته یا سند، ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی و غیر رسمی، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی، الصاق نوشته ای به نوشته دیگر، یا به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.
اولین عنصر مادی جعل و تزویر، قلب حقیقت می باشد و آن عبارت است از دگرگون کردن و مخدوش کردن و تغییر دادن و مغلوب ساختن حقیقت یک امر.
برخی از حقوقدانان معتقد هستند اگر قلب حقیقت (تغییر دادن حقیقت) منتفی باشد، حتی اگر نوشته ای ساخته شده باشد جرم جعل تحقق نمی یابد چرا که حقیقتی قلب نشده است.
مانند اینکه طلبکاری رسید طلب خود را گم کند و با جعل امضای بدهکار، رسید طلب دیگری بنویسد. در این صورت حقیقتی تغییر و دگرگون نشده است ولی نوشته ای ساخته شده که اصل نیست.
برخی دیگر از حقوقدانان معتقد هستند که در این موارد نیز جرم جعل ارتکاب یافته است چرا که باز هم حقیقتی پنهان شده و سندی مجعول ساخته شده است. با توجه به این اختلاف نظر، بین قضات نیز اختلاف نظر است.
3) رکن معنوی (روانی):
برای تحقق جرم جعل، مرتکب باید نسبت به این اقدام خود آگاه باشد و اقدام او در نتیجه اراده و اختیار وی باشد.
برای تحقق عنصر روانی، مرتکب باید از یک سو قصد ساختن یا تغییر دادن سند را داشته و از سوی دیگر باید قصد فریب دادن دیگران را از این سند یا نوشته مجعول داشته باشد.
حکم جعل پاسپورت چیست؟
مجازات جعل پاسپورت چیست؟
با توجه به اینکه پاسپورت یک سند رسمی است، مجازات آن بر اساس مواد 532 و 533 قانون مجازات اسلامی تعیین می شود.
اگر کسی که اقدام به جعل پاسپورت می کند، کارمند دولت یا از مسئولان دولتی باشد، علاوه بر مجازات های اداری و جبران خسارت وارده، به حبس از 1 تا 5 سال یا پرداخت شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
اگر یکی از افراد عادی جامعه مرتکب جعل شود، علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از 6 ماه تا 3 سال یا سه تا هجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
جعل عکس پاسپورت:
ممکن است شخصی با استفاده از عکس شما اقدام به ساخت پاسپورت با مشخصات غیر واقعی نماید.
چنین کاری نیز با توجه به ماده ی 523 قانون مجازات اسلامی از مصادیق جعل و تزویر محسوب می شود. بنابراین اگر این فرد کارمند یا مسئول دولتی نباشد به مجازات های زیر محکوم می گردد:
- جبران خسارت وارده
- شش ماه تا سه سال حبس یا
- 3 تا 18 مییون ریال جزای نقدی
مجازات استفاده از پاسپورت جعلی:
با توجه به ماده 535 قانون مجازات اسلامی، هر کس از پاسپورت جعلی با علم به جعلی بودن آن مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از 6 ماه تا 3 سال یا به 3 تا 18 میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
استفاده از پاسپورت دیگران:
استفاده از پاسپورت دیگران برای ورود به کشور یا خروج از آن ممنوع می باشد. به موجب ماده ی 38 قانون گذرنامه، هر کس از گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه متعلق به دیگری برای ورود به کشور یا خروج از آن استفاده نماید، به حبس از دو ماه تا یک سال محکوم می شود.
جعل کارت اقامت:
زمانی که اجازه ی اقامت در کشوری به شما داده می شود، یک کارت به عنوان گواهی و مجوز اقامت شما در کشور برای شما صادر می شود.
به این کارت، کارت اقامت گفته می شود که دارای تراشه ی کوچک است و اطلاعاتی نظیر عکس و اثر انگشت شما در آن ثبت شده است.
چون کارت اقامت نیز توسط مقامات رسمی و در حدود صلاحیت آنها و با توجه به مقررات قانونی صادر می شود، سند رسمی محسوب می گردد. بنابراین مجازات جعل کارت اقامت نیز با توجه به مواد 532 و 533 قانون مجازات اسلامی تعیین می شود. یعنی:
- اگر کسی که اقدام به جعل کارت اقامت می کند، کارمند دولت یا از مسئولان دولتی باشد، علاوه بر مجازات های اداری و جبران خسارت وارده، به حبس از 1 تا 5 سال یا پرداخت شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
- اگر یکی از افراد عادی جامعه مرتکب جعل کارت اقامت شود، علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از 6 ماه تا 3 سال یا سه تا هجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
جرم ورود و و خروج غیر قانونی از کشور:
افراد برای خروج از کشور و یا مسافرت به از خارج به ایران باید گذرنامه اخذ نمایند.
ورود و خروج افراد بدون پاسپورت یا گذرنامه ممنوع می باشد و مرتکب با توجه به مواد زیر از قانون گذرنامه مجازات می شود:
ماده ۳۴ – هر ایرانی که بدون گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه از کشور خارج شود، به حبس از ۱ تا ۲ سال یا پرداخت جزای نقدی از یکصد هزار تا پانصد هزار ریال محکوم خواهد شد.
ماده ۳۵ – هر ایرانی که از نقاط غیر مجاز وارد کشور شده یا از کشور خارج شود به ۲ ماه تا یک سال حبس و یا جریمه نقدی از یکصد هزار ریال تا پانصد هزار ریال محکوم میگردد.
ماده ۳۵ مکرر – هر ایرانی که بدون داشتن گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه بخواهد از مرز غیر مجاز خارج شود و به هنگام عبور دستگیر گردد، به یک ماه تا یک سال حبس یا پنجاه هزار ریال تا سیصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد و چنانچه مرتکب دارای گذرنامه و یا اسناد در حکم گذرنامه باشد، به حبس از یک ماه تا شش ماه یا جزای نقدی از پنجاه هزار ریال تا دویست هزار ریال محکوم خواهد شد.
جهت مشاوره با وکیل کیفری با ما در ارتباط باشید. 22350512
دیدگاهتان را بنویسید