مستثنیات دین چه اموالی هستند؟【آپدیت جدید】⚖️

زمانی که شخصی مطابق حکم دادگاه، محکوم به پرداخت وجه یا مالی به دیگری می شود ، بایستی آن را بپردازد . اما در صورتی که از انجام این کار خودداری کند ، طلبکار حق خواهد داشت تا از اموال شخصی او اقدام به وصول طلب خود نماید.  اما نکته قابل توجه اینجاست که تنها  اموالی از بدهکار را می توان بابت طلب وصول کرد که جزء اموال ضروری و مستثنیات دین نباشند.

گروه وکلای آسا در این مقاله شما را با مصادیق مستثنیات دین آشنا می سازد. با ما همراه باشید.

مستثنیات دین چیست؟

بهترین وکیل در تهران خاطر نشان می شود که طبق ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مدنی ، وقتی که اجراییه ( از اداره اجرای اسناد رسمی و یا دادگاه ) مبنی بر پرداخت طلب طلبکار صادر می شود، مطابق با قانون اجرای احکام مدنی از تاریخ ابلاغ اجرائیه صادره، مدیون ملزم است در مدت ۱۰ روز نسبت به پرداخت دین خود اقدام کند. اما اگر مدیون نسبت به پرداخت بدهی خود اقدام نکند، طلبکار می تواند نسبت به توقیف اموال بدهکار اقدام کند .

ولی در مورد  توقیف اموال بدهکار، قانونگذار، استثنایی را در جهت حمایت از حقوق اولیه بدهکاران پیش بینی کرده است و آن مستثنیات دین می باشد. مستثنا شدن پرداخت دین ، در واقع اولین اموال مورد نیاز هر فردی است که قابل توقیف به نفع طالبکاران نیست.

به منظور مشاوره با وکلای مجموعه آسا تماس بگیرید: 02122350512 و 09124357415

مستثنیات دین شامل چه چیزهایی می شود؟

در ادامه آنچه به صورت جداگانه و مجزا مورد بررسی قرار می دهیم، مواردی است که از آن ها تحت عنوان مستثنیات دین یاد می کنیم.

مسکن مورد نیاز محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی با رعایت‌ شوون عرفی‌

بهترین وکیل خانم در تهران اذعان می دارد که مدیون می تواند تنها یک ملک مسکونی که در شأن خود می باشد را به عنوان مستثنیات دین معرفی کند. مشروط بر اینکه بتواند اثبات کند که ناتوان در پرداخت یکجای بدهی خود است. اینکه ملک در شان هر فردی چقدر است کاملا بستگی به شرایط محکوم علیه و قاضی رسیدگی کنند به پرونده دارد.

به طور مثال شان یک نماینده مجلس و یک کارگر ساده یکسان نیست . مثلا اگر فردی مالک یک خانه 20 میلیاردی باشد و محکوم به 2 میلیارد شود نمی تواند به خانه خود به عنوان مستثنیات استناد کند زیرا با فروش آن خانه و خرید خانه ای ارزان تر می تواند بدهی فرد را پرداخت کند.

وسیله نقلیه مورد نیاز و متناسب با شان محکوم علیه‌

خودرو به تنهایی جز مستثنیات دین نیست . اما ممکن است مدیون از خودرو برای امرار معاش ضروری و کسب و کار استفاده کند. مصداق این اشخاص شامل فعالیت در تاکسی های اینترنتی، فعالیت در وانت بارهای اینترنتی و غیره می شود . در این صورت خودرو مشمول مستثنیات مدیون قرار می گیرد و قابل توقیف نیست اما مدیون باید فعالیت خود با خودرو را اثبات نماید.

اما اگر از خودرو به صورت شخصی استفاده شود، جز مستثنیات دین نیست و قابل توقیف است.

اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوایج ضروری محکوم‌علیه‌، خانواده و افراد تحت تکفل وی لازم است‌

وقتی که مسکن مدیون جزء مستثنیات دین ایشان می باشد، مسکن بدون اثاثیه منزل موجب  دشواری مدیون و خانواده ایشان در امرار امور جاریه زندگی می شود.در واقع اثاثیه اولیه زندگی که شامل، اجاق گاز، یخچال، تلویزیون، فرش، مبلمان، وسایل آشپزخانه و … از توقیف اموال،مستثنی هستند و معیار اینکه مورد نیاز زندگی است یا نه،  توسط قاضی اجرای احکام یا مرجع توقیف کننده تعیین می شود.

آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی‌برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود

مایحتاج و خوراک مدیون و خانواده ایشان مستثنی از توقیف است یعنی حبوبات، برنج، آرد و … که در مدت زمانی که آذوقه عرفاً قابل نگهداری می باشد، را شامل می شود. ولی مثلا انباز کردن 400 کیلو برنج دیگر فراتر از آذوقه معقول و عرفی است و مطمئناً بخش مازاد توقیف خواهد شد. حتی دام و طیور روستایی مدیون نیز می تواند شامل آذوقه باشد.

برای مثال شخصی در روستا ۲ راس گوسفند برای معاش خود دارد تا آنها را بکشد و خوراک خود و خانواده خویش را فراهم کند در این صورت گوسفند عرفاً مشمول مستثنیات دین می شود. همچنین اگر از شیر گاو و گوسفند برای تهیه شیر و ماست برای فروش استفاده شود ، جز مستثنیات دین خواهد بود.

کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب باشان آنان‌

کتاب ها و ابزارآلات علمی و پژوهشی محقق و پژوهشگر مشمول مستثنیات دین می شود که می تواند شامل کتاب ها، تجهیزات آزمایشگاهی، لپ تاپ، کامپیوتر، سایر امکانات پژوهشی و … می شود که به تشخیص قاضی اجرای احکام مشخص می شود.

در این خصوص مستثنیات دین متناسب با هر شغلی متفاوت است. پس ما نمی توانیم کتاب ها و تجهیزات علمی یک محقق را به عنوان طلبمان توقیف کنیم چون قانون گذار صراحتاً آنها را مشمول مستثنیات دین قرار داده است. این تجهیزات نیز لازم است در شان شخص باشد. به طور مثال کتاب خطی و قیمتی شامل مستثنیات دین نمی شود.

وسایل و ابزار کار کسبه‌، پیشه‌وران‌، کشاورزان و سایر اشخاصی که ‌وسیله امرار معاش محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی می‌باشد

قاضی می تواند هر وسیله یا ابزاری را شامل ابزار کسب و کار بداند و هر وسیله ای را مشمول این بند یعنی مستثنیات دین نداند. اما کاملاً سلیقه ای هم نیست بلکه معیار نوعی و بعضاً شخصی هم در رویه محاکم دیده شده است.

تلفن مورد نیاز مدیون

تلفن مورد نیاز مدیون شامل تلفن همراه و تلفن ثابت می شود. موضوع مستثنیات دین فقط شامل یک خط تلفن می شود .

برای مثال: اگر خط تلفن مدیون به خاطر رند بودن یا قدیمی بودن کد آن، ارزش زیادی داشته باشد. مطمئناً توقیف شده و به مزایده گذاشته می شود چون مدیون می تواند تنها با یک سیم کارت ارزان قیمت امور خود را انجام دهد و سیم کارتی که دارای ارزش زیادی است خارج از شمول مستثنیات دین می شود. این اصل در مورد خود موبایل هم رعایت می شود برای مثال کسی که ۵۰ میلیون به دیگری مدیون است، نمی تواند تلفن همراهی که ارزش آن ۳۰ میلیون است داشته باشد و مدعی شود جزء مستثنیات دین من است.

جهت دسترسی به راه های ارتباطی با وکیل متخصص کلیک کنید: سرور ثانی نژاد وکیل پایه یک دادگستری

آنچه در ادامه می خوانیم پاسخ مهمترین سوالات کاربران و مراجعین محترم است.

مستثنیات دین در مهریه چه اموالی هستند؟

این مستثنیات در تمام دیون یکسان است چه دین، مهریه باشد یا چک باشد یا موضوعی دیگر. اما اگر زن، مهریه خود را بخواهد حق وصول مهریه را از مستثنیات دین که در بالا به آن اشاره کردیم،نخواهد داشت.

آیا حقوق کارمندان دولت جزء مستثنیات دین است؟

مطابق قانون اجرای احکام مدنی، حقوق کارمندان دولت یا نهادهای خصوصی در صورتی که:

• صاحب اولاد و همسر باشند: تنها یک چهارم
•  اولاد و همسر نداشته باشند: یک سوم

از حقوق ماهیانه ایشان توقیف می شود.

آیا خودروی شخصی قابل توقیف است؟

بله. خودروی شخصی مدیون اگر صرفاً برای استفاده شخصی بوده باشد، مشمول مستثنیات دین نمی شود. در نتیجه می توان آن را توقیف کرد.

اگر شخصی دارای یک تاکسی و یک خودرو باشد، کدام یک قابل توقیف است؟

تاکسی قابل توقیف نیست؛ زیرا وسیله امرار معاش است. در حال حاضر خودرو در شمار مستثنیات دین نیست و قابل توقیف است.

در صورت فوت مدیون،تکلیف مستثنیات دین چه می شود؟

اگر مدیون که برخی از اموالش مشمول مستثنیات دین شده است. فوت کند، دیگر مستثنیات شامل حال وی نمی شود. چون در اینجا صحبت از ماترک مدیون است. ابتدا باید دیون متوفی پرداخت شود.

اگر شخص محکوم علیه فوت کند و از خود، یک منزل مسکونی بر جای گذارد، آیا این منزل مسکونی قابل توقیف است ؟

بله. این منزل مسکونی در هر صورت قابل توقیف است، چه وراث او به آن منزل مسکونی نیاز داشته باشند و چه نداشته باشند؛ زیرا اموال شخص متوفی باید ابتدا صرف پرداخت دیون او شود و در وهله بعد، اگر چیزی باقی بماند، به وراث می رسد.