بروزرسانی: ۳۰ام آذر, ۱۴۰۲
چک کیفری

چک کیفری

 

نکات مهم چک کیفری: چک یک سند تجاری مهم و رایج در بین مردم است. قانونگذار هم برای چک اهمیت ویژه ای قائل شده است. ضمانت اجراهای چک بسیار بیشتر و سنگین تر از اسناد مشابه مانند سفته است. از سوی دیگر برخلاف سفته، چک را از سه مرجع اداره ی ثبت، دادگاه حقوقی و دادگاه کیفری می توان مطالبه کرد.

اما آیا هر چکی را می توان به صورت کیفری پیگیری کرد؟

 

با گروه وکلای آسا همراه باشید. 

 

چک کیفری چیست؟

چک کیفری فرم و صورت خاصی ندارد. همان چک معمولی است که در دست مردم می بینیم. اما اگر شرایط زیر وجود داشته باشند نمی توان چک را به صورت کیفری پیگیری کرد:

  • چک سفید امضاء باشد.
  • چک مشروط باشد؛ یعنی در متن آن نوشته شده که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی است.
  • چک تضمینی باشد؛ یعنی در متن آن نوشته شده باشد که برای تضمین انجام تعهد صادر شده است.
  • اگر در متن چک نوشته نشده باشد که مشروط یا تضمینی است، اما از راه دیگری بتوان اثبات کرد که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا برای تضمین انجام تعهد صادر شده، دیگر چک کیفری نیست. 
  • هر گاه ثابت شود چک تاریخ نداشته، یا تاریخ واقعی صدور چک قبل از تاریخ نوشته شده روی آن است و به عبارتی چک وعده دار باشد.

 

فرق چک کیفری با چک حقوقی چیست؟

تفاوت های چک حقوقی و کیفری چیست؟ چه چیزی باعث می شود که یک چک را هم از طریق حقوقی قابل پیگیری باشد، هم از طریق کیفری؟

  1. به طور کلی می توان گفت برای آن که چکی قابلیت شکایت کیفری داشته باشد باید در ظرف شش ماه از تاریخ چک وجه آن مطالبه شود. یعنی دارنده باید ظرف شش ماه از تاریخ چک به بانک مراجعه کند و در صورت عدم پرداخت، گواهی عدم پرداخت بگیرد. و همچنین ظرف 6 ماه از صدور گواهی عدم پرداخت، نسبت به شکایت چک اقدام کند. اگر این مهلت رعایت نشود، چک قابلیت شکایت کیفری خود را از دست می دهد. اما همچنان می توان به اداره ی ثبت و دادگاه های حقوقی مراجعه کرد.
  2. اگر چک سفید امضاء باشد، مشروط باشد، تضمینی باشد، تاریخ آن غیر واقعی باشد قابلیت شکایت کیفری ندارد.  

 

 

نمونه چک حقوقی موعد دار که شخص از بابت آن شکایت کیفری کرده است و پس از کارشناسی خط مشخص شده است که چک حقوقی است: نمونه رای چک که توسط وکلا آسا اخذ شده است.

 

 

مهلت دارنده برای گرفتن گواهی عدم پرداخت و شکایت:

برای آن که چکی قابلیت شکایت کیفری داشته باشد باید ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور به بانک ارائه شود. اگر حساب صادرکننده موجودی نداشته باشد و مبلغ چک پرداخت نشود. بانک گواهی عدم پرداخت صادر و به دارنده می دهد. دارنده با استفاده از این گواهی می تواند از صادر کننده شکایت کند.

اگر دارنده ظرف 6 ماه از تاریخ گواهی عدم پرداخت از صادر کننده شکایت نکند، حق شکایت کیفری خود را از دست می دهد.

 

از چه کسی می توان چک کیفری را شکایت کرد؟

اگر چک قابلیت شکایت کیفری داشته باشد، دارنده نمی تواند علیه همه ی مسئولان پرداخت شکایت کند. دارنده تنها می تواند از صادر کننده چک شکایت کند. نسبت به ضامنان و ظهرنویسان شکایت کیفری دارنده پذیرفته نمی شود.

 

جرم صدور چک بلامحل:

در موارد زیر چک برگشت می خورد:

  1. اگر در حساب صادرکننده موجودی نباشد یا موجودی از مبلغ چک کمتر باشد.
  2. اگر صادرکننده به حساب مسدود خود چک صادر کرده باشد.
  3. اگر صادرکننده چک را نادرست تنظیم کرده باشد؛ مثلا در متن چک قلم خوردگی باشد یا چک امضاء نداشته باشد.
  4. اگر صادرکننده دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک داده باشد.

با برگشت خوردن چک، گواهی عدم پرداخت صادر و به دارنده تسلیم می شود.

دارنده می تواند با استفاده از همین گواهی علیه صادر کننده شکایت کیفری مطرح کند.

بنابراین اگر صادرکننده با علم و آگاهی از وضعیت حساب خود چکی را صادر نماید، یا به عمد چک را طوری تنظیم کند که پرداخت آن ممکن نباشد، مرتکب جرم صدور چک بلامحل شده است.

 

مجازات جرم صدور چک بلا محل:

ماده ی 7 قانون صدور چک، مجازات صدور چک بلا محل را به شرح زیر تعیین کرده است:

 

 

 

 

چک کیفری

 

ماده 7 قانون صدور چک

اگر ثابت شود چک برای معامله ی نامشروع یا بهره ی ربا صادر شده باشد، نمی توان صادرکننده را مجازات کرد.

اگر دارنده بداند که حساب او مسدود است و اقدام به صدور چک نماید، عمل او در حکم صدور چک بلامحل می باشد. پس صادر کننده به حداکثر مجازاتی که در بالا گفتیم محکوم می شود. این مجازات قابل تعلیق نیست.

 

سوالات متداول:

1- چک کیفری قابل گذشت است؟

جرم صدور چک بلا محل جرمی است قابل گذشت.

اگر صادرکننده چک قبل از تاریخ شکایت کیفری، وجه چک را نقدا به دارنده آن پرداخته یا موافقت شاکی خصوصی ترتیبی برای پرداخت آن داده باشد یا موجبات پرداخت آن را در بانک فراهم نماید قابل تعقیب کیفری نیست.

اما قابل گذشت بودن این جرم باعث می شود که اگر در جریان رسیدگی هم شاکی اعلام رضایت کرد، تعقیب متهم موقوف شود.

 

 

2- چگونه برای وصول چک اقدام کنم؟

  1. چک را برگشت بزنید.
  2. به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید، اگر ثنا ندارید ثبت نام کنید و سپس و شکایت را ثبت کنید.
  3. پس از ارجاع پرونده به مجتمع قضایی برای شما پیامکی می آید.

 

جهت مشاوره با وکیل کیفری با ما تماس بگیرید.22350512

برچسب ها: بدون برچسب

دیدگاهتان را بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *