بروزرسانی: ۲۷ام اسفند, ۱۴۰۲
ارث جنین و نوزاد

ارث جنین و نوزاد چگونه است؟

دارا بودن حقوق ، با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می شود. بنابراین به محض بسته شدن نطفه، جنین دارای حقوقی میشود که از جمله آن ارث جنین است. در این مطلب قصد داریم تا درباره ارث در این حالت و شرایط آن توضیح دهیم.

با گروه وکلا آسا همراه باشید.

ارث جنین

مقصود از ارث در حقوق مدنی انتقال مالکیت اموال بعد از فوت مورث به وارث است. متوفی را مورث و کسی را که ارث می برد وارث و اموالی که از متوفی به جا می ماند را ترکه می نامند. حمل در لغت به معنای باردار شدن زن است. جنین نیز نطفه و نوزاد در شکم مادر است. در قانون مدنی از این کلمه بارها  نام برده شده است. اما امروزه وکلا از واژه جنین به جای آن استفاده می کنند. بهترین وکیل خانم در سعادت آباد یادآور می شود که منظور از ارث جنین این است که آیا جنین  یا انسان متولد نشده از ارث برخوردار است یا خیر؟ آنچه در ادامه می خوانید پاسخی جامع و کامل به این سوال است.

شرایط ارث بردن جنین چیست؟

يكي از شرايط ارث، وجود وارث حين فوت مورث است. بدون وجود وارث، انتقال اموال مورث قابل تصور نيست. این امر در بحث ارث جنین بدین معناست که زمانی که فردی فوت می کند، درصورتی جنین ارث می برد، که در زمان فوت، نطفه جنین بسته شده باشد.

طبق ماده 875 قانون مدني شرط وراثت زنده بودن در حين فوت مورث است. علاوه بر وجود مورث و وجود تركه متوفی كليه افرادي كه در لحظه فوت مورث در قيد حيات باشند و بين آنها رابطه نسبي يا سببي وجود داشته باشد، به عنوان وارث تلقي و با رعايت اقربيت به ميت از مورث ارث می برند. يكي از افرادي كه در لحظه فوت مورث ممكن است وجود داشته باشند جنين يا حمل است. این ماده دو شرط زیر را برای ارث حنین عنوان می کند:

  • نطفه جنین در زمان فوت مورث منعقد شده باشد. زیرا چنانچه تاریخ انعقاد نطفه پس از فوت مورث باشد به این معنا است که جنین در زمان فوت وی موجود نبوده است. البته در مورد این شرط قانونگذار تمهیداتی اندیشیده است. به طوریکه با استناد به ماده 1158 قانون مدنی اگر فاصله زمانی بین مرگ مورث و تولد نوزاد بیش از 10 ماه نباشد، جنین وارث محسوب می شود و ارث می برد.
  • جنین زنده متولد شود حتی اگر فورا پس از تولد بمیرد. ماده 876 بیان می دارد: با شک در حیات حین ولادت حکم وراثت نمی شود. معنی این ماده قانونی این است که اگر در حین به دنیا آمدن نوزاد در زنده متولد شدن آن شک کنیم، ندانیم که جنین زنده به دنیا آمده یا مرده فرض بر مرده بودن جنین میگذاریم و در این حالت ارث نمیبرد.

برای مشاوره با وکلای مجموعه آسا تماس بگیرید: 02122350512 و 09124357415

سهم‌ ارث جنین چقدر است؟

قانونگذار درباره چگونگی حفظ حق و حقوق جنین چنین مقرر نموه است:

ارث جنین

برای دسترسی به راه های ارتباطی با وکیل متخصص کلیک کنید: سرور ثانی نژاد وکیل پایه یک دادگستری

طبق ماده 878 قانون مدنی در مورد سهم ارث جنین دو حالت متصور است:

  • جنین با زنده متولدشدن خود مانع از ارث بری تمام یا برخی از ورثه می شود. اموال متوفی تا زمان تولد جنین تقسیم نخواهد شد.
  • جنین با زنده متولد شدن خود مانع از ارث بری  شخصی نمی شود. این حالت مانع از ارث بری هیج یک از وراث نمی شود. باید ابتدا سهم وی را مساوی سهم دو پسر از همان طبقه که هست را کنار بگذارند. پس از آن ترکه را تقسیم کنند. این تقسیم بندی تا زمانی که وضعیت جنین چه از نظر حیات و چه از نظر جنسیت مشخص شود، معتبر است.

پرسشی که پیش می آید این است که اکنون با پیشرفت علم پزشکی و امکان سونوگرافی و مشخص کردن جنسیت جنین باز هم این ماده قابلیت اجرایی دارد یا خیر؟  در پاسخ به این پرسش بهترین وکیل خان در تهران اذعان می دارد که با توجه به این امر که با وجود سنوگرافی امکان خطا در تعیین جنسیت وجود دارد و در هر حال ممکن است جنین زنده به دنیا نیاید و از سویی مباحث ارث ریشه فقهی دارد، این ماده همچنان اجرا می شود.

انواع ارث جنین

ارث جنین را در حالات متفاوتی متصور هستیم. این حالات عبارت اند از:

  • ناشی از لقاح مصنوعی
  • در حالت سقط جنین

در ادامه هر کدام از این انواع و حالات را به صورت جداگانه بررسی می کنیم. اگر در این باب سوالی دارید با ما در قسمت بعدی همراه باشید.

ارث جنین ناشی از لقاح مصنوعی چگونه است؟

منظور از تلقیح مصنوعی در بحث مربوط به ارث جنین ، آبستنی زن با وسایل مصنوعی از طریق علم پزشکی و بدون نزدیکی است. در این باره باید به موارد زیر توجه نمایید:

  • كليه جنين هايي كه از راه طبيعي و تماس جنسي معمول بين مرد و همسر شرعي وي تشكيل میشود و يا جنين هايي كه با روش هاي تلقيح درون رحم و يا خارج از رحم با اسپرم و تخمك زن و شوهر شرعي تشكيل مي شود، داراي نسب صحيح و شرعي و مورد حمايت قانون است.
  • جنين هاي متشکل از اسپرم مرد اجنبي (غير از شوهر شرعي) و تخمك زن اجنبيه (غير از زن شرعي) صرف نظر از روش (طبيعي يا مصنوعي) فاقد نسب مشروع می باشند. در نتيجه از آثار نسب صحيح از جمله ارث محروم هستند.

ارث جنین سقط شده

سوال مهم و اساسی این است که آیا ارث جنین در حالتی که سقط می شود معنا پیدا می کند؟ به جنینی که سقط می شود، حق و حقوقی تعلق می گیرد یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید به بخش های ابتدایی این مقاله نگاهی بیاندازیم.  به یاد دارید که در مقدمه بیان کردیم که شرط ارث بری، زنده متولد شدن است. در نتیجه در صورت سقط شدن جنین، حق و حقوقی از این بایت به او تعلق نمی گیرد.

اداره سهم ارث جنین

آهنچه به عنوان سخن پایانی به بررسی آن می پردازیم اداره سهم ارث جنین است. این بدان معناست که اداره اموالی که به جنین می رسد تا زمان تولد به عهده چه کسی است؟ قانون در این باره چه می گوید؟ ماده 103 قانون امور حسبی درباره اداره سهم الارث در این حالت مقرر می دارد که:

اگر جنین ولی یا وصی داشت اداره اموالش به آن ها باشد و در غیر این صورت با تعیین امین اداره آن با امین می باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *