مسائل حقوقی فارکس ⚖️【آپدیت 1403】

در حال حاضر و با پیشرفت تکنولوژی بازارها نیز شکل و شمایل جدیدی به خود گرفته است. یکی از این بازارهای جهانی که امروزه با اقبال گسترده ای مواجه می باشد و اشخاص زیادی را درگیر کرده، بازار فارکس است. با توجه به اینکه ورود به دنیای فارکس و فعالیت در این بازار جزء پدیده های نوظهور است، مسائل حقوقی پیرامون آن می تواند در عین تازگی بسیار پیچیده و گسترده باشد. گروه وکلای آسا در این مقاله به بررسی مسائل حقوقی فارکس با راهنمایی احسان عابدین، وکیل متخصص فارکس پرداخته است. در این مقاله ابتدا در یک تعریف اجمالی با مفهوم فارکس و تاریخچه ی این بازار مالی مهم آشنا می شویم. سپس به بررسی حقوقی مسائل پیرامون فارکس میپردازیم. با ما همراه باشید.

فارکس چیست؟ مسائل حقوقی فارکس

قبل از بررسی مسائل حقوقی فارکس بهتر است با ماهیت آن آشنا شویم. وکیل متخصص فارکس اذعان می دارد که واژه Forex از کلمه ی  Foreign Exchange Market برگرفته شده که به معنی بازار تبادل ارزهای خارجی است. فارکس یک بازار شناور مالی تلقی می شود. در این بازار اشخاص به مبادله و خرید و فروش ارزهای مهم دنیا می‌پردازند. معاملات در آن روزانه از چند تریلیون دلار تجاوز می کند.

بازار فارکس از سال 1971 میلادی ایجاد شد ولی از سال 1998 میلادی با رشد اینترنت و تکنولوژی رشد و توسعه پیدا کرد. در حال حاضر نرخ ارز و طلا در اکثر کشورهای جهان توسط مبادله کنندگان در فارکس مشخص می شود. بر خلاف بازار بورس و بازارهای سنتی که در هر کشور محل مشخصی دارد، فارکس هیچگونه مقر و محل فیزیکی مشخص و متمرکزی ندارد و از طریق اینترنت ارزها و طلا مبادله می‌شود. از این رو فارکس را بازار فرا بورسی نیز می‌نامند.

در مورد احسان عابدین بیشتر بدانید: احسان عابدین در گروه وکلای آسا

ویژگی های منحصر به فرد بازار فارکس

در مورد مسائل حقوقی فارکس آنچه وکیل متخصص فارکس به آن تاکید دارد این است که بازار فارکس یکسری ویژگی‌های خاصی دارد. این ویژگی ها در هیچ بازار سنتی و بورسی وجود ندارد و این ویژگی‌ها باعث جذب سرمایه داران به این بازار شده است. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

• امکان معامله در 24 ساعت شبانه روز: بازار فارکس هر هفته روز 2 شنبه باز می شود. تا جمعه به صورت 24 ساعت بدون تعطیلی، امکان فعالیت در آن وجود دارد. این در حالی است که بازار بورس در یک ساعات مشخصی باز شده و چند ساعت بعد بسته می‌شود. این ویژگی بازار فارکس برای مشتریان این امکان را فراهم می‌کند تا بعد از ساعات کاری خود به فعالیت در این بازار بپردازند.
• امکان معامله در هر نقطه از دنیا: با توجه به اینکه فارکس محل مشخصی ندارد، در هر نقظه از دنیا با دسترسی به اینترنت جهانی، می‌توان به معامله پرداخت.
• امکان استفاده از حساب آزمایشی رایگان: برای اشخاص مبتدی این امکان وجود دارد که با باز کردن یک حساب آزمایشی علاقمندی خود به این بازار را آزمایش کنند.
• هزینه بسیار کم برای انجام معاملات.
• معامله کنندگان در بازار فارکس در هر لحظه می‌توانند تصمیم به خرید و یا فروش بگیرند.
• عدم نیاز به پرداخت مالیات و عوارض خرید و فروش ارز.
• فرصت‌های بی شمار معاملاتی: معامله کننده در فارکس می‌تواند در هر لحظه معامله کند. مثلا دلار خود را فروخته، یورو یا پوند یا طلا و … خریداری نماید.

مسائل حقوقی و کارگزاری فارکس در ایران

از احسان عابدین وکیل پایه یک دادگستری و وکیل متخصص فارکس پرسیدیم که کارگزار به چه معناست؟ وی در پاسخ به اشاره به مهمترین نکته در مسائل حقوقی فارکس اینچنین پاسخ داد:

بر اساس بند 14 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار کارگزار به شرح زیر تعریف شده است: “کارگزار/ معامله‌گر شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها و یا به نام و حساب خود معامله می‌کند.”
شرکت‌های کارگزاری انجام مبادلات ارزی، زیر نظر نهاد‌های نظارتی (رگولاتوری) فعالیت می‌نمایند. در حال حاضر در کشور ما مجوز کارگزاری در فارکس برای هیچ شرکتی صادر نشده است و هیچ شرکتی حق انجام کارگزاری در فارکس را ندارد. بر طبق ماده 33 قانون بازار اوراق بهادار شروع به فعالیت کارگزاری، به هر شکل و تحت هر عنوان، منوط به عضویت در کانون مربوط و رعایت مقررات این قانون و آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی آن است.

همچنین وکیل متخصص فارکس اضافه می کند که بر طبق بند 1 ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار:

هر شخصی که بدون رعایت مقررات این قانون تحت هر عنوانی به فعالیت‌هایی نظیر کارگزاری، معامله‌گری یا بازارگردانی که مستلزم اخذ مجوز است مبادرت نماید. یا خود را تحت هر یک از عناوین مذکور معرفی نماید. به حبس تعزیری از یک ماه تا 6 ماه یا جزای نقدی معادل یک تا 3 برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات محکوم خواهند شد. با توجه به ممنوعیت کارگزاری فارکس در ایران، اشخاصی که تمایل به سرمایه‌گذاری در این بازار را دارند باید به کارگزاری‌های قانونی در کشور‎های دیگر مراجعه کنند. البته کارگزاری برخی کشورها مانند امارات متحده عربی، با بهره‌گیری از کارکنان فارسی زبان تلاش در جذب سرمایه ایرانی‌ها و تسهیل معاملات آنها در بازار فارکس می‌نمایند.

وکیل متخصص مسائل حقوقی فارکس

همانگونه که گفتیم اقبال بیش از پیش به این بازار که بخش های زیادی از آن برای مردم عادی و حتی متخصصین در هاله ای از ابهام قرار دارد باعث بروز و ظهور مفاهیم ناشناخته ای شده است. گاه ممکن است افراد با مشکلات حقوقی پیچیده ای در این زمینه مواجه شوند که تسلط زیادی می طلبد.

صد در صد اگر شما قصد دارید که وارد این بازار شوید و یا مشکلات حقوقی بر اثر فعالیت شما در این بازار برای شما وجود دارد بهترین راه حل مشورت و مشاوره حقوقی با وکیل متخصص فارکس است. چرا که با توجه به تازگی مسائل حقوقی فارکس ممکن است همگان بر جزئیات آن تسلط نداشته باشند و مشکل شما نه تنها حل نشده بلکه ابعاد تازه ی کیفری هم پیدا کند. گروه وکلای آسا با چندین سال سابقه فعالیت و چندین وکیل متخصص در امور فارکس آماده ی ارائه ی خدمات حقوقی به شما می باشد.

به منظور دسترسی سریع و آسان به وکیل متخصص در مسائل حقوقی فارکس، با ما تماس بگیرید: 02122350512

در ادامه به برخی از مهمترین سوالات در ارتباط با مسائل حقوقی فارکس با راهنمایی وکیل متخصص فارکس پاسخ می دهیم. با ما همراه باشید.

آیا فعالیت در بازار فارکس جرم محسوب می شود؟

وکیل متخصص فارکس اذعان می دارد که جرم انگاری فعالیت در بازار فارکس را باید از دو جهت بررسی نمود. این دو جهت عبارت اند از:

• کارگزاری در فارکس: همانطور که گفتیم هیچگونه مجوزی برای فعالیت کارگزاری در بازار فارکس ایران صادر نشده است. لذا هرگونه اقدام به کارگزاری در ایران طبق قانون بازار اوراق بهادار جرم تلقی می شود. مرتکب براساس ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار به حبس تعزیری از یک ماه تا 6 ماه یا جزای نقدی معادل یک تا 3 برابر سود حاصل یا زیان احتمالی یا هر دو مجازات محکوم می گردد.
• انجام معامله در فارکس: با توجه به ماده 2 قانون مجازات اسلامی جرم تلقی نمی شود. در هیچ یک از قوانین جزایی کشور معامله در فارکس جرم انگاری نشده است و صرفاً سازمان بورس در تاریخ 1390/01/16 با صدور یک اعلامیه فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی در بازار فارکس را غیر قانونی اعلام کرده است.

در قسمتی از این اطلاعیه مسائل حقوقی فارکس می خوانیم:

« بدین وسیله به اطلاع عموم هموطنان عزیز به ویژه صاحبان پس اندازها و فعالان بازار پول و سرمایه می‌رساند فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که با معرفی خود به عنوان یکی از فعالان بازار ارز خارجی (forex)، فرا بورس بین‌الملل و بورس های خارجی هموطنان محترم را در اقصی نقاط کشور به سرمایه گذاری در این گونه فعالیت‌ها دعوت می کنند و مدعی سود آوری سرشار در این بازارها هستند، غیر قانونی است و هیچ گونه مجوزی از بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت نکرده اند.»

آیا اساساً سازمان بورس مرجع قانون گذاری و جرم انگاری است؟

وکیل متخصص فارکس در پاسخ مخاطر نشان می شود که طبق قانون اساسی تنها مرجع قانونگذاری فقط مجلس شورای اسلامی است.

بنابراین سازمان بورس نمی‌تواند با یک اطلاعیه، بخشی از حق و حقوق مکتسبه مردم را از ایشان سلب نماید یا عملی را جرم در نظر بگیرد. اطلاعیه سازمان بورس صرفا می‌تواند جنبه هشداردهنده داشته باشد و قاعدتا هیچ ارگان یا سازمانی به جز مجلس شورای اسلامی نمی‌تواند اطلاعیه ها و آیین نامه های اجرایی خودش را تحت عنوان قوانین جدیدالتاسیس به مخاطبان اعلام نماید.

به نظر می‌رسد سازمان بورس صرفاً در مقام اعلام جرم کارگزاران فارکس بوده است نه معامله‌کنندگان و با توجه به اینکه سازمان بورس کشور حق جرم انگاری عملی را ندارد باید قائل به این شویم که فعالیت به عنوان معامله‌کننده در بازار فارکس قانونی است.

آیا فعالیت در فارکس هرمی است؟

سوالی که در مسائل حقوقی فارکس بسیار مطرح می‌شود و حتی کارشناسان و مقامات قضایی نیز در آن ابهام دارند فعالیت هرمی در فارکس است. فارکس یک بازار است و این بازار فعالیت هرمی ندارد. ممکن است اشخاصی با تشکیل زنجیره انسانی، فعالیت هرمی در آن نمایند ولیکن این بازار به خودی خود هرمی محسوب نمی‌شود.

وکیل متخصص فارکس به این موضوع اشاره می کند که متاسفانه برخی فارکس را با گلدکوئست اشتباه می گیرند. یعنی فعالیت این دو را یکی می‌دانند. عدم آگاهی مردم نسبت به بازارفارکس (و حتی بورس تهران) باعث شد در ذهن بسیاری از مردم و حتی مسئولین چنین شائبه‌ای ایجاد گردد که واقعا فارکس چیزی مانند گلدکویست است. مثلا یک شرکت هرمی است که اقدام به کلاهبرداری و جذب سرمایه‌های مردم می‌کند. در حالیکه مطلقا چنین تصوری صحیح نیست.

همانطور که بیان شد بازار فارکس در واقعیت صرفا چیزی همانند بازاربورس است. شرکت های گلدکوئستی صرفا از نام و عنوان فارکس برای مقاصد خود سوء استفاده نمودند. کما اینکه از نامهای دیگری نیز همچون لیزینگ یا بیمه نیز برای فریب مردم استفاده کردند. اما این دلیل نمی‌شود که بخواهیم لیزینگ، بیمه و یا فارکس را بطور کل ممنوع اعلام کنیم.