Question 1

ثبت ازدواج موقت در چه مواردی الزامی است؟

Accepted Answer

اصولا ثبت ازدواج موقت الزامی نیست مگر در سه مورد ذیل:

زن باردار شود.
طرفین بر ثبت ازدواج توافق کرده باشند.
ثبت ازدواج جزء شروط ضمن عقد باشد.

بنابراین در این موارد باید نسبت به ثبت ازدواج اقدام شود و در سایر موارد نیازی به ثبت ازدواج نیست.

Question 2

تکلیف ازدواجی که ثبت نشده است چیست؟

Accepted Answer

سوالی که ممکن است پرسیده شود این است که ازدواجی که ثبت نشود صحیح است یا باطل؟

همان طور که در ابتدای مطلب توضیح دادیم، ازدواج از عقود رضایی است و برای صحیح بودن صرف ایجاب (تقاضای ازدواج) و قبول کفایت می کند. بنابراین اگر دو نفر خودشان صیغه ی ازدواج را بخوانند یا یک روحانی بین دو نفر صیغه ازدواج جاری کند، آن ازدواج صحیح است و رابطه ی زوجیت بین طرفین ایجاد می شود. اما چنین ازدواجی مورد حمایت قانون نخواهد بود و در صورتی که زوجین دچار اختلاف شوند، دادگاه به اختلاف آنها رسیدگی نخواهد کرد. در واقع قانون این دو نفر را زن و شوهر نمی داند و بدیهی در صورت فوت هر یک دیگری ارثی نخواهد برد.

در این موارد رسیدگی دادگاه به اختلافات طرفین یا ارث بردن همسران از یکدیگر منوط به اثبات زوجیت در دادگاه است.

Question 3

جرم ثبت نکردن ازدواج چیست؟

Accepted Answer

با توجه به ماده 49 قانون حمایت خانواده:

«چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می ‌ شود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است.»

بنابراین با توجه به این ماده ثبت نکردن ازدواج دائم در تمام موارد و ثبت نکردن ازدواج موقت در موارد الزامی، جرم بوده و قابل مجازات می باشد.

Question 4

مجازات عدم ثبت واقعه ازدواج چیست؟

Accepted Answer

همان طور که در متن ماده 49 قانون حمایت خانواده آمده است، مردی که از ثبت ازدواج دائم یا ازدواج موقت در موارد الزامی خودداری کند به موارد زیر محکوم می شود:

الزام به ثبت ازدواج
جزای نقدی درجه پنج (از 80 میلیون ریال تا 180 میلیون ریال) یا
حبس تعزیری درجه هفت (از 91 روز تا شش ماه)

محکوم علیه باید مدارک لازم برای ثبت ازدواج را طبق دستور دادگاه در مهلت مقرر به دفترخانه ارائه کند. ثبت ازدواج منوط به ارائه ی مدارک است اما ممکن است دادگاه دستور به ثبت ازدواج بدون دریافت برخی از مدارک خواهد بود.

Question 5

مسئولیت کیفری عدم ثبت ازدواج بر عهده ی کیست؟

Accepted Answer

با مطالعه ی ماده 49 قانون حمایت خانواده، مشخص می شود که مجازات های گفته شده تنها برای مرد در نظر گرفته شده است. به این ترتیب مسئولیت کیفری عدم ثبت ازدواج هم بر عهده ی مرد است و مسئولیتی متوجه زن نیست.

عدم ثبت نکاح

ثبت نکردن ازدواج چه عواقب قانونی دارد؟