مطالبه ثمن معامله، یک بحث حقوقی است که بسیاری از افراد با چنین موقعیتی روبرو می شوند. زمانی که دو شخص با یکدیگر قراردادی منعقد می کنند، هر یک تعهداتی را بر عهده می گیرند. اصل بر این است که هر دو باید تعهداتی که بر عهده گرفته اند عمل نمایند.اما در شرایطی پیش می آید که یکی از طرفین به تعهدات قراردادی خود عمل نمی کند.
یکی از رایج ترین معاملاتی که بین طرفین منعقد میشود، بیع یا همان خرید و فروش به معنای عرفی آن است. در قرارداد بیع ممکن است شما کالایی را که فروختهاید به خریدار تحویل دهید. اما خریدار بهای آن را نپردازد. چنانچه در این شرایط قرار بگیرید، باید دعوای مطالبهی ثمن مطرح شود.
فهرست
ثمن چیست؟
ثمن در لغت به معنای نرخ و بهاست و در اصطلاح هم همین معنا را دارد. زمانی که فردی کالایی را برای فروش عرضه می کند مقداری پول که ارزش آن با ارزش کالا کاملاً یا تقریباً یکسان است در برابر آن دریافت می کند.
در اصطلاح هم ثمن آن بهایی است که برای کالایی داده می شود این ثمن می تواند هم به صورت پول باشد و هم به صورت کالایی دیگر. معاملاتی که در آن ها ثمن خود کالایی دیگر است، به عنوان عقد معاوضه رایج است.
زمان و مکان پرداخت ثمن
معمولاً برای پرداخت ثمن و تحویل مورد معامله، شرایطی تعیین می شود. مثلاً در قرارداد نوشته می شود که ثمن نقد است و در همان مجلس پرداخت می شود یا برای پرداخت ثمن سه قسط تعیین می شود. مثلا مبلغی در هنگام تنظیم قرارداد، مبلغی زمان تحویل کالا و مبلغی در زمان تنظیم سند به فروشنده پرداخت می شود. همچنین ممکن است برای پرداخت ثمن از نظر مکانی هم شروطی گذاشته شود.
طرفین باید نسبت به شرایطی که از نظر زمانی و مکانی برای پرداخت ثمن تعیین می شود پایبند باشند. اگر هم در این مورد توافقی نکردند، ثمن باید در زمان تنظیم قرارداد تمام و کمال پرداخت شود.
دعوای مطالبه ی ثمن
به موجب مادهی 362 قانون مدنی، به محض وقوع بیع، خریدار مالک کالا و فروشنده مالک ثمن میشود. پس فروشنده متعهد است که کالا را به خریدار تحویل دهد و خریدار هم متعهد است ثمن را در موعد و زمان مقرر به فروشنده بپردازد. اگر خریدار ثمن را در زمان مقرر نپردازد فروشنده تحت شرایطی میتواند با استفاده از خیار تاخیر ثمن معامله را فسخ کند. همچنین میتواند دعوای مطالبهی ثمن مطرح نماید.
به این ترتیب فروشنده با تقدیم دادخواست به مرجع صالح، از دادگاه تقاضا می کند که خریدار را به پرداخت ثمن ملزم کند. اگر ثمن معامله وجه رایج باشد، خواهان میتواند در دادخواست خود علاوه بر ثمن معامله، خسارت تأخیر تأدیه را تا روز اجرای حکم درخواست نماید. همچنین میتواند هزینهی دادرسی و حق الوکاله وکیل را هم به عنوان خسارات دادرسی مطالبه نماید. در این صورت اگر دادگاه خواستهی خواهان را صحیح تشخیص دهد، حکم به پرداخت هزینه های گفته شده نیز میدهد.
هزینه دادرسی و دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای مطالبه ثمن
دعوای مطالبه ثمن، یک دعوای مالی است.س باید بهای خواسته به میزان دقیق تعیین شود. هزینهی دادرسی آن هم مطابق با قواعد مربوط به هزینه دادرسی دعاوی مالی پرداخت شود. بنابراین اگر ثمن معامله که همان بهای خواستهی شماست کمتر از 20 میلیون تومان باشد هزینه دادرسی 2.5 درصد ارزش خواسته و اگر ثمن معامله بیشتر از 20 میلیون باشد، هزینهی دادرسی 3.5 درصد ارزش خواسته تعیین میشود.
و اگر خواهان توان پرداخت این مبلغ را نداشته باشد میتواند اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مطرح کند.
در خصوص دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای مطالبه ثمن، اگر ثمن معامله کمتر از 20 میلیون تومان باشد، دعوا در صلاحیت شورای حل اختلاف است و اگر ثمن معامله بیشتر از 20 میلیون تومان باشد در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است.
مطابق با رأی وحدت رویه شماره ی 31 دیوان عالی کشور، دادگاه محل اقامت خوانده صالح به رسیدگی است.
برای طرح دادخواست مطالبه ثمن باید از کجا شروع کرد؟
برای طرح هرگونه دادخواست یا دعوا باید از طریق دفاتر خدمات قضایی اقدام کرد. لازم است از قبل متن دادخواست خود را نوشته باشید. همچنین توصیه میشود قبل از تنظیم دادخواست حتما با وکیل مشورت کنید. سپس با متن دادخواستی که از قبل تنظیم کردهاید به همراه کارت ملی خواهان و مبایعه نامه یا قراردادی که بتواند وقوع بیع را اثبات کند به نزدیک ترین دفتر خدمات قضایی مراجعه نمایید.
بعد از ارسال دادخواست توسط خدمات قضایی معمولاً ظرف دو هفته برای شما از سرشماره عدلیران پیامکی مبنی بر تعیین شعبه ارسال می شود. شماره پرونده شما در آن مشخص شده است و با آن شماره پرونده می توانید با مراجعه به دادگاه پیگیری های لازم را انجام دهید.
وکیل حقوقی برای دعوای مطالبه ثمن معامله
همانطور که گفتیم، بهتر است قبل از انجام هرگونه اقدامی از جمله تنظیم دادخواست و طرح دعوا با وکیل مشورت کنید. این موضوع باعث میشود که از تضییع حقوق شما جلوگیری شود. چون احکامی که از سمت دادگاهها صادر می شوند، اعتبار مختومه دارند. یعنی در صورتی که در پروندهای محکوم شوید امکان طرح مجدد دعوا از سمت شما وجود نخواهد داشت. در واقع امکان احقاق حقوق خود را برای همیشه از بین می برید. بنابراین بهتر است همواره قبل از هر اقدام حقوقی با مشورت وکیل اقدام کنید.
گروه وکلای آسا با چندین سال سابقه و با مجرب ترین وکلای متخصص حقوقی آماده ی ارائه مشاوره و پاسخگویی به سوالات شماست.
در ذیل این متن یکی از چندین نمونه آرای اخذ شده توسط گروه وکلای آسا در زمینهی مطالبه ثمن معامله را مشاهده می نمایید:
توضیح رأی فوق با موضوع مطالبه ثمن معامله
در این پرونده موکل، خودرویی را به خوانده می فروشد. طبق قرارداد خریدار متعهد است که در تاریخ مشخصی الباقی ثمن معامله را به فروشنده پرداخت نماید. بابت پرداخت ثمن دو فقره چک نیز به ایشان تحویل میدهد. البته چکها در سامانه صیاد ثبت نشده بود. بنابراین گروه وکلای آسا به وکالت از فروشنده دادخواستی تحت عنوان مطالبهی ثمن معامله و همینطور مطالبهی خسارت تاخیر در انجام تعهد میدهد. همچنین با طرح صحیح دادخواست و دفاعیات درست توسط وکلا رأی به نفع فروشنده صادر شد.
دیدگاهتان را بنویسید