وکالت از منظر قانون گذار جزء مهمترین و حساس ترین مشاغل است؛ به همین علت مداخله و تظاهر به وکالت دادگستری جرم انگاری شده است.
در واقع اشخاصی که بدون داشتن پروانه ی وکالت دادگستری، مبادرت به وکالت نمایند یا به نوعی مداخله کردن به وکالت کنند، مجرم محسوب میشود. مداخله در امر وکالت طبق ماده ی 55 قانون وکالت مصوب 1315 قابل مجازات است.
البته این جرم نیز مانند سایر جرایم نیاز به تجمیع عوامل و تحقق شرایطی دارد که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت و در انتها نیز مجازات در نظر گرفته شده توسط قانونگذار را بیان خواهیم کرد تا انتها با ما همراه باشید.
جرم مداخله و تظاهر به وکالت مربوط به چه اشخاصی است؟
کانون های وکلای دادگستری یا مرکز وکلا، کارشناسان و مشاوران خانواده قوه قضاییه همه ساله اقدام به برگزاری آزمون وکالت و اعطای پروانه به اشخاص واجد شرایط مینماید.
مداخله و تظاهر به وکالت شامل اشخاصی میشود که اولاً تا کنون پروانه ی وکالت اخذ نکرده اند؛ به علاوه شامل اشخاصی که به موجب حکم قطعی دادگاه انتظامی از عمل وکالت ممنوع شده اند و پروانه ی وکالت آن ها ابطال گردیده نیز میشود.
به علاوه اشخاصی که به موجب حکم قطعی از انجام وکالت تعلیق شده اند ولی همچنان به این شغل مبادرت میورزند هم میتوانند مشمول مجازات مقرر برای جرم مداخله و تظاهر به وکالت شوند.
البته دسته ای از افراد که پروانه ی وکالت ندارند ممکن است تحت شرایطی بتوانند اقدام به وکالت کنند مثلا برای خویشاوندان یا اقوام درجه یک که وکالت اتفاقی نامیده میشود در این شرایط این افراد مشمول مجازات جرم مداخله و تظاهر به وکالت نخواهند بود چون قانون گذار وکالت را در این مواقع تجویز کرده است.
عنصر مادی جرم مداخله و تظاهر به وکالت
ماده 55 قانون وکالت ابتدا به بیان مصادیق جرم مداخله و تظاهر به وکالت پرداخته و سپس مجازات مرتکبین را بیان کرده است. برای مثال به استناد این ماده اگر فردی با اتخاذ عنوان وکیل دادگستری، اقدام به ارائه ی مشاوره حقوقی یا قبول پرونده نماید جرم مداخله و تظاهر به وکالت تحقق یافته است. یا اگر فردی با عنوان وکیل دادگستری اقدام به تهیه ی دادخواست یا لایحه نماید مشمول این ماده خواهد بود.
از سوی دیگر فردی که با انعقاد عقود یا عضویت در موسسات خود را اصیل دعوی تلقی کند هم به جرم مداخله و تظاهر به وکالت محکوم خواهد شد.
در واقع برای تحقق این جرم صرف اینکه فرد خود را وکیل دادگستری معرفی کند کافی نیست و این عمل یعنی معرفی خود به عنوان وکیل دادگستری در فرضی که فرد فاقد پروانه ی وکالت باشد میتواند مشمول جرم دیگری باشد ولی برای تحقق جرم مداخله و تظاهر به وکالت باید اعمالی متعاقب ادعای وکیل بودن صورت پذیرد برای مثال با فریب و دسیسه اقدام به ارائه ی مشاوره حقوقی نماید و کسب سود کند یا اینکه از طریق معرفی خود به عنوان وکیل دادگستری پرونده های حقوقی یا کیفری قبول کرده و حق الوکاله بگیرد.
البته باید بررسی دقیق مصادیق این جرم به رویه ی قضایی مراجعه کرد. اخیرا گروه وکلای آسا علیه فردی که با جعل پروانه ی وکالت خود را وکیل دادگستری معرفی کرده بود رأیی مبنی بر مداخله و تظاهر به وکالت اخذ کردند.
برای تماس با گروه وکلای آسا کلیک کنید
مجازات جرم مداخله و تظاهر به وکالت
مجازات این جرم در ماده ی 55 قانون وکالت بیان شده است، این ماده ابتدا به تعریف و بیان مصادیق جرم مداخله و تظاهر به وکالت میپردازد و سپس مجازات قانونی آن را بیان میکند. مجازات جرم مداخله و تظاهر به وکالت طبق این ماده حبس تعزیری از یک تا 6 ماه است که مجازات این عنوان مجرمانه، درجه هفت محسوب میشود و رسیدگی به این جرم در صلاحیت دادگاه کیفری 2 است.
طبق ماده ی 55 قانون وکالت، وکلای معلق و اشخاص ممنوع الوکاله و به طور کلی هر شخص که دارای پروانه وکالت نباشد از هرگونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت ممنوع است اعم از اینکه عناوین تدلیس از قبیل مشاور حقوقی و غیره اختیار کند یا این که به وسیله شرکت و سایر عقود یا عضویت در موسسات، خود را اصیل دعوی قلمداد نماید متخلف از یک الی شش ماه به حبس تادیبی محکوم خواهد شد.
نحوه ی شکایت از فرد متظاهر به وکالت
ممکن است شما به دنبال گرفتن وکیل باشید و در دام افرادی که علیرغم نداشتن پروانه ی وکالت مداخله و تظاهر به وکالت بیفتید، در این حالت برای شکایت باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید و علیه فرد مذکور شکواییه تنظیم کنید.
فراموش نکنید برای تنظیم شکواییه مداخله و تظاهر به وکالت بهتر است کد ملی مشتکی عنه را داشته باشید. بعد از تنظیم شکواییه، شکایت شما به این دلیل که جرم جرائم تعزیری درجه هفت محسوب میشود مستقیماً جهت رسیدگی به دادگاه ارسال میشود. دادگاه اقدامات مقتضی را جهت تحقیقات انجام داده و در صورت لزوم جلسه ی رسیدگی تشکیل خواهد داد.
لازم است بدانید در خصوص جرم مداخله و تظاهر به وکالت پرونده به دادسرا ارجاع نمیشود و مستقیماً در دادگاه مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
نتیجه گیری
با توجه به حساسیت های خاص شغل وکالت، قانون گذار به منظور حفظ حقوق شهروندان اقدام به جرم انگاری اعمال افرادی کرده است که علیرغم نداشته پروانه وکالت اقدام به معرفی خود به عنوان وکیل مینمایند.
عنضر قانونی این جرم ماده ی 55 قانون وکالت است به علاوه صرف اینکه فرد خود را وکیل دادگستری خطاب نماید کافی نیست بلکه باید به تبع آن اقداماتی از قبیل قبول وکالت پرونده یا ارائه ی مشاوره حقوقی و …. انجام داده باشد.
بنابراین اگر شما هم در دام همچین افرادی افتادید بهتر است فوراً به منظور جلوگیری از تضییع حقوق خودتان و سایرین اقدام به طرح شکایت تظاهر کردن به وکیل بودن علیه این افراد نمایید.
به کارگیری وکلای مجرب را در این خصوص فراموش نکنید چرا که با توجه به اینکه پرونده مستقیماً در دادگاه مطرح میشود اظهارات و دفاعیات شما در سرنوشت دعوا بسیار موثر خواهد بود. ضمناً برخی افراد جرم کلاهبرداری را با جرم مداخله و تظاهر به وکالت اشتباه میگیرند در حالی که عنصر قانونی این دو جرم تفاوت های زیادی با هم دارند و بهتر است قبل از هر اقدامی با وکیل در این خصوص مشورت کنید. گروه وکلای آسا در این قبیل دعاوی همراه شماست.
دیدگاهتان را بنویسید