با فوت متوفی، کلیه اموال او به سبب ارث به وراث وی می رسد. این امر اجتناب ناپذیر و غیر قابل تغییر است. وقتی می گوییم کلیه اموال، منظور اموال منقول، غیر منقول، دیون، مطالبات، اوراق بهادار و حتی حقوقی نظیر سرقفلی است. معمولا اموال متوفی بدون نیاز به اینکه ترکیب و ارزش آنها به طور دقیق روشن شود، به ارث می رسند. اما گاهی پیش می آید که بین ورثه فرد محجور یا غایبی وجود دارد. در این صورت بهتر است که ترکیب ترکه به طور کامل مشخص شود. به این فرایند تحریر ترکه اطلاق می شود. اما تحریر ترکه چگونه انجام می شود؟
برای رسیدن به پاسخ این سوال با گروه وکلای آسا همراه باشید.
فهرست
تحریر ترکه یعنی چه؟
بهترین وکیل خانم در تهران اذعان می دارد که ابتدا به تعریف ترکه می پردازیم. ترکه یا همان ما ترک در لغت به معنای آن چیزی است که باقی مانده. ولی در مباحث مرتبط با ارث، به کلیه اموالی اطلاق می شود که از متوفی باقی ماده است. این اموال می تواند مال منقول، غیرمنقول، سهام، سپرده ی بانکی و حتی طلب متوفی از دیگری باشد. البته ترکه دارای دو جنبه ی مثبت و منفی است. مصداق های گفته شده، جنبه ی مثبت ترکه هستند. جنبه ی منفی ترکه دیونی هستند که بر عهده ی متوفی بوده و حال از ترکه ی او باید پرداخت شود.
با این مقدمه می خواهیم بدانیم تحریر ترکه چیست؟
این اصطلاح به معنای تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است. یعنی با تحریر دو جنبه ی مثبت و منفی ترکه از هم تفکیک می شوند. با تحیر مشخص می شود که چه مقدار از ترکه ی متوفی به ورثه می رسد و چه مقدار از آن را باید به طلبکاران او بدهند.
چه کسانی می توانند تقاضای تحریر ترکه کنند؟
با توجه به قانون امور حسبی، افراد زیر می توانند تقاضای تحریر ترکه کنند:
- ورثه یا نماینده ی قانونی آنها. نماینده ی قانونی مانند وکیل
- وصی: وصی شخصی است که متوفی انجام امری را به عهده ی او گذاشته است.
- اگر در بین ورثه غایب مفقودالاثر یا محجوری وجود داشته باشد، امین غایب و قیم محجور نیز می توانند تقاضای تحریر کنند.
به منظور مشاوره با وکلای متخصص در مجموعه آسا کلیک کنید: 02122350512 و 09124357415
موارد کاربرد تحریر ترکه
اما تحریر ترکه کجا به کارمان می آید؟ در پاسخ باید بگوییم که این موارد از قرار زیر است:
- اگر در بین وراث غایب مفقود الاثر یا محجوری وجود داشته باشد، یا ورثه معلوم نباشند. در این صورت امین یا قیم، ظرف ده روز از تاریخ تعیین و ابلاغ سمت، باید تقاضای تحریر نمایند.
- اگر برخی از وراث ترکه را قبول و بعضی دیگر آن را رد نمایند، تحریر الزامی است. توضیح اینکه هر یک از وراث نسبت به ترکه ممکن است دو موضع داشته باشند. یا ترکه را با هر دو جنبه ی مثبت و منفی آن می پذیرند، که به آن قبول گفته می شود. یا ترکه را رد می کنند. معمولا وراث به دلیل وجود جنبه ی منفی ترکه، اقدام به رد ترکه می کنند. حال اگر برخی قبول و برخی رد کنند الزاما باید تحریر ترکه انجام شود.
- اگر متوفی تبعه ی خارجی باشد، پس از تعیین مدیر ترکه باید تحریر آن انجام شود.
تحریر ترکه در صلاحیت کجاست؟
با توجه به قانون شورای حل اختلاف، در حال حاضر شوراهای حل اختلاف امر تحریر ترکه را بر عهده دارند و از نظر ذاتی این مرجع صالح است. اما از نظر محلی باید به قانون امور حسبی مراجعه نماییم. مرجع صالح از نظر محلی شورای حل اختلاف محل آخرین اقامتگاه متوفی است. اگر متوفی در ایران اقامتگاه نداشته باشد، شورای حل اختلاف آخرین محل سکنای متوفی صالح است.
اما اگر متوفی در ایران اقامتگاه یا محل سکونتی نداشته باشد، شورای حل اختلاف محلی صالح است که ترکه در آنجا واقع شده است. این در حالی است که اگر ترکه در نقاط مختلفی واقع شده باشد، شورای حل اختلاف محلی که مال غیر منقول در حوزه ی آن قرار گرفته صالح است. اگر در بین ترکه چند مال غیرمنقول وجود داشت، شورای حل اختلافی که پیش از سایرین رسیدگی را شروع کرده صالح است.
مراحل و چگونگی تحریر ترکه
در فرآیند تحیر ترکه، یکی از اعمالی که باید انجام شود نشر آگهی است. به این ترتیب که شورا برای انجام تحریر ترکه تعیین وقت می کند. این وقت نباید از تاریخ نشر آگهی کمتر از یک ماه و بیشتر از سه ماه باشد. مفاد آگهی چیست؟
در یکی از روزنام های کثیرالانتشار آگهی می شود که ورثه یا نماینده ی قانونی آنها، طلبکاران و بدهکاران به متوفی و هر کسی که بر ترکه ادعایی دارد، در وقت تعیین شده حاضر گردد. اگر میزان ترکه کمتر از 3 میلیون تومان باشد، علاوه بر نشر آگهی اگر هر یک از افراد فوق در حوزه ی شورای حل اختلاف مقیم باشند، برای آنها احضاریه فرستاده می شود. البته اکنون با وجود سامانه ی ثنا، ابلاغ به صورت الکترونیک از طریق این سامانه به عمل می آید.
غیبت کسانی که برای تحریر ترکه احضار شده اند، مانع از تحریر نیست.
به منظور دسترسی فوری به راه های ارتباطی با وکیل متخصص کلیک کنید: سرور ثانی نژاد وکیل پایه یک دادگستری
صورت تحریر ترکه
برای تحریر ترکه ، از ترکه یک صورت تهیه می شود. در این صورت موارد زیر باید قید شود:
- توصیف اموال منقول با تعیین بهای آنها
- تعیین اوصاف و وزن و عیار طلا و نقره موجود بین ترکه
- مبلغ و نوع وجه نقد. ارزهای خارجی نیز محاسبه می شوند.
- بها و نوع برگ های بهادار.
- اسناد با ذکر خصوصیات آنها
- نام رقبات غیرمنقول
صورت ترکه در شورای حل اختلاف بایگانی می شود، اما اشخاص ذی نفع می توانند به شورا مراجعه نموده و از آن رونوشت بگیرند.
صورت مجلس تحریر ترکه
بهترین وکیل خانم در سعادت آباد این نکته را یادآوز می شود که در موقع تحریر ترکه، صورت مجلسی تهیه می شود که در آن موارد زیر قید می شود:
- نام و مشخصات متصدی تحریر.
- نام و مشخصات کسانی که احضار شده و کسانی که حاضر شده اند.
- محلی که تحریر در آنجا صورت می گیرد.
- اظهارات افراد راجع به دارایی، بدهی و ترکه ی متوفی
- نام و مشخصات کسی که اسناد و اموال را به او می دهند.
صورت مجلس تحریر نیز در شورای حل اختلاف بایگانی می شود. اما اشخاص ذی نفع می توانند به شورا مراجعه کنند و از آن رونوشت بگیرند.
نکات مهم تحریر ترکه
در این بخش به منظور سخن پایانی به مواردی اشاره می کنیم که از آن ها تحت عنوان نکات مهم در این بحث یاد می کنیم
- تحریر تنها برای تعیین صورت اموال و دیون متوفی نیست. مهم ترین مزیت انجام تحریر ترکه، ارزیابی اموال منقول توسط کارشناس است.
- به وراث کمک می کند برای قبول یا رد ترکه تصمیم بگیرند. حتی وراث می توانند تصمیم گیری درخصوص قبول یا رد ترکه منوط به تحریر نمایند.
- تحریر به بستانکاران این امکان را می دهد که از میزان وثیقه ی طلب خود آگاه شوند.
- مطالبات و بدهی متوفی که به موجب حکم نهایی، اسناد رسمی، دفاتر و برگ های مربوط به متوفی، اقرار مدیون یا ورقه مسجل شده در صورت ترکه نوشته می شود.
- در مدت تحریر، تصرف در ترکه ممنوع است. فقط تصرفاتی که برای حفظ و اداره ی ترکه لازم است، مجاز می باشد.
- عملیات اجرائی در مورد بدهی متوفی در مدت تحریر معلق می شود.
- مرور زمان نسبت به مطالبات متوفی در مدت تحریر جاری نمی شود.
- دعاوی مربوط به ترکه یا بدهی متوفی در مدت تحریر توقیف می شود.
دیدگاهتان را بنویسید